Energie opwekken op de Utrechtse Heuvelrug

In de klimaatroutekaart van onze gemeente is bepaald dat 25% van de energievraag duurzaam opgewekt zal worden. Wij onderschrijven de noodzaak van duurzame energie opwek. Niets doen is geen optie. Maar we moeten zuinig zijn op onze schaarse ruimte. Daarom zijn wij tegen zonnepanelen in veldopstelling.

Deze opgave van 25% energie opwekken is bepaald, ervan uitgaande dat de opties voor besparen al maximaal worden toegepast. De benodigde hoeveelheid opwek is bepaald op basis van de verwachte energievraag in 2050. In 2030 moet 49% en in 2050 100% gerealiseerd worden.

In totaal is 0,58 TWH nodig. Hier gaat een deel mobiliteit vanaf (nauwelijks lokaal te beïnvloeden en geen onderdeel k limaatakkoord) en zon op grote daken. Dan resteert een opgave van 0,24 TWH. Het college stelt voor om deze opwek te verdelen in 3/8 wind en 5/8 zon en een deelopgave voor 2025 te hanteren van 0,08 TWH. Dit is gelijk aan 2 grote windmolens en 55 hectare zonnevelden. Inwoners en ondernemers kunnen plannen indienen en de beste plannen zullen vergund worden. 

Wij zijn voor het toepassen van de zonneladder. Dat houdt in dat je eerst alle mogelijkheden van zon langs infra e.d. benut. Deze eerste trede van de zonneladder heeft een potentie in de regio U16 van 9,8 TWH.

Wij zijn er daarom van overtuigd dat zonnepanelen in veldopstelling niet nodig zijn en hebben een voorkeur van energie opwekking door wind. Zonenpanelen in veldopstelling vinden wij onverstandig omdat:  

• De beschikbare ruimte en kwaliteit van ons kwetsbare buitengebied door de ambities wat betreft klimaat, wonen, werken, economie en mobiliteit reeds onder druk staat.
• Verduurzaming van landbouw en versterking van de natuur alleen mogelijk is door voldoende grond voor landbouw en natuur beschikbaar te houden.
• De gemeente Wijk bij Duurstede en Bunnik geen windmolens inzetten om duurzame energie op te wekken en de in het raadsvoorstel genoemde overweging dat een combinatie van zon- en wind tot een meer stabiele energievoorziening zal leiden daarom eerder zal pleiten voor wind dan zon op veld.
• Windenergie is de helft goedkoper dan zonne-energie (bron: RvO)
• Moderne windmolens kunnen goed gerecycled worden en leveren daarom nauwelijks afval op.
• Het effect van zonnevelden op bijv. de bodemgesteldheid is ongewis.

Ook windmolens hebben zo hun nadelen, denk aan uitzicht, slagschaduw en geluid. Bij de plaatsing moeten we er daarom voor zorgen dat de overlast voor omwonenden tot een minimum beperkt blijft. We vinden het daarom onbegrijpelijk dat er partijen zijn die windmolens in het bos op voorhand al uitsluiten. Hierdoor kan er geen zorgvuldige afweging gemaakt meer worden waar plaatsing van windmolens het beste is.

De potentie van zon langs infra en windenergie is voldoende om de benodigde energie opwek in 2030 te realiseren. Voor de doelstelling na 2030 kan ingezet worden op innovatie en alternatieven voor zon- en wind zoals kernenergie, thorium en waterstof.  Er is daarom geen noodzaak voor het zonnevelden. Omdat nieuwe technieken windmolens na 2030 overbodig kunnen maken, is het verstandig de windmolens slechts tijdelijk te vergunnen en niet langer dan bijv. 15 jaar toe te staan. We horen graag nog van het college of dat mogelijk is.

Het opwekken van energie is overigens slechts 25% van de routekaart. 75% van de CO2 reductie gebeurt door energie besparing, isoleren etc. Hier moet veel meer vaart mee gemaakt worden. Het is hoog tijd dat het college prioriteiten gaat stellen en daarom bijv. het handhaven van duurzaamheidsdoelstellingen bij bedrijven gewoon door de ODRU gaat laten uitvoeren.

Overigens zal een nog te nemen besluit om wijken van het gas af te halen zeer waarschijnlijk een nog grotere vraag naar elektriciteit opleveren. C02 reductie heeft wat ons prioriteit. Wij geven het college daarom vast mee om in elk geval tot 2030 niet in te zetten op het gasloos maken van wijken, behalve als er alternatieve warmtebronnen zijn die niet leiden tot een toename van de vraag naar elektriciteit.

Daarnaast missen we wederom een gevoel van urgentie als het gaat de mogelijkheden van opslag en de betrouwbaarheid en stabiliteit van het netwerk. Ook de betaalbaarheid komt weer nauwelijks aan bod. Nog daargelaten dat de participatie beter had gekund en gemoeten. Het college is hiervoor in de werkgroep energie al gewaarschuwd, maar heeft de suggesties die daar gedaan zijn niet opgevolgd. Terwijl dit raadsvoorstel vanavond al wordt besproken heeft de gemeente afgelopen week alsnog een enquête over zon en wind energie uitgezet. Beter laat dan nooit moet ons college gedacht hebben.

Dit gezegd hebbende nog een keer samengevat ons standpunt: niets doen is geen optie. Maar we moeten zuinig zijn op schaarse ruimte. We zijn daarom tegen zonnevelden en voor windenergie. De SGP is daarom tegen het raadsvoorstel.